Dr. Babasaheb Ambedkar Krishi swavlamban yojana आज आपण एका महत्वाच्या विषयावर चर्चा करू. शेतकऱ्यांसाठी असलेल्या विविध योजनांमध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजना एक महत्त्वपूर्ण योजना आहे. यामध्ये सरकारने शेतकऱ्यांच्या सोयीसाठी अनेक सुधारणा केल्या आहेत. ही योजना शेतकऱ्यांना विविध प्रकारच्या कृषी उपकाऱ्यांसाठी मदत करते, ज्यामध्ये विहिरी, बोरवेल, पाणी पुरवठा, पंप, आणि अनेक तंत्रज्ञानांचा समावेश आहे.
गेल्या काही दिवसांपासून अनेक शेतकऱ्यांनी याबद्दल विचारणा केली होती. त्यांच्यासाठी आज आम्ही एक विशेष व्हिडिओ आणला आहे. त्यामध्ये डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजना आणि बिरसा मुंडा कृषी क्रांती योजना यांचे तपशीलवार वर्णन केले जाईल. यापूर्वी शेतकऱ्यांना या योजनांची माहिती अपुरी होती. काही लोकांला योजनेचे अनुदान, निकष, आणि अर्ज प्रक्रिया समजली नव्हती. या लेखात आपण यावर सविस्तर चर्चा करू.
नवीन जीआर व बदललेल्या अटी-शर्ती
1 ऑक्टोबर 2024 रोजी डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर कृषी स्वावलंबन योजनेमध्ये नवीन जीआर निर्गमित करण्यात आला. या जीआरनुसार, योजनेतील काही महत्त्वाचे बदल करण्यात आले आहेत. शेतकऱ्यांसाठी अनुदान वाढविण्याचे तसेच अर्ज प्रक्रिया सुलभ करण्याचे निर्णय घेतले आहेत. खाली योजनेतील प्रमुख बदल दिले आहेत.
विहिरीसाठी अनुदान
यामध्ये एक महत्त्वाचा बदल आहे. नवीन विहीर खोदण्यासाठी अनुदान हा मुद्दा. पूर्वी विहीर खोदण्यासाठी 2.5 लाख रुपये अनुदान दिले जात होते. आता त्यामध्ये मोठी वाढ करण्यात आली आहे. 4 लाख रुपये अनुदान शेतकऱ्यांना दिले जात आहेत. तसेच, जुन्या विहिरींच्या दुरुस्तीसाठी असलेले 50 हजार रुपयांचे अनुदान आता 1 लाख रुपये केले आहे. यामुळे शेतकऱ्यांना अधिक फायदा होईल.
अस्तरीकरण आणि बोरवेलसाठी अनुदान
* अस्तरीकरणासाठी अनुदान वाढवून जवळजवळ 2 लाख रुपये करण्यात आले आहेत.
* बोरवेल साठी शेतकऱ्यांना 50,000 रुपये अनुदान मिळणार आहे. हे अनुदान शेतकऱ्यांना बोरवेल मारण्यासाठी मदत करेल.
सोलर पंप आणि विद्युत पंप
आधुनिक तंत्रज्ञानाच्या वापरामुळे शेतकऱ्यांना सोलर पंप दिले जात आहेत. पूर्वी वीज जोडणीसाठी अनुदान मिळत होते. मात्र, आता त्या ऐवजी सोलर पंप शेतकऱ्यांना मोफत दिले जात आहेत. यासाठी शेतकऱ्यांचा 5% हिस्सा सरकारकडून भरला जातो. त्यामुळे सोलर पंप शेतकऱ्यांना मोफत मिळतात.
पाईपलाइन आणि सिंचनासाठी अनुदान
राज्यात अनेक शेतकऱ्यांना सिंचनाची आवश्यकता असते. यासाठी महाडीबीटी योजना अंतर्गत पाईपलाइनसाठी अनुदान मिळते. परंतु, आता नव्या योजनेमध्ये 100% अनुदान दिले जात आहे, जरी तो 50,000 रुपयांपर्यंत असला तरीही.
सूक्ष्म सिंचनासाठी नवीन मदतीचे उपाय
शेतकऱ्यांनी सूक्ष्म सिंचन योजना वापरून आपली सिंचन प्रणाली अधिक कार्यक्षम बनवावी. यामध्ये तुषार सिंचनासाठी 90% अनुदान दिले जात आहे. यासाठी 47,000 रुपयांपर्यंत अनुदान मिळते. तसेच, थेंब सिंचनासाठी 97,000 रुपये किंवा खर्चाच्या 90% अनुदान दिले जाते. यामुळे शेतकऱ्यांना त्यांची सिंचन प्रणाली अधिक प्रभावीपणे वापरण्यास मदत होईल.
अटी आणि शर्तीतील महत्त्वाचे बदल
शेतकऱ्यांना या योजनेसाठी अर्ज करताना काही नवीन अटी आणि शर्ती लक्षात ठेवाव्या लागतात. या योजनेतील 12 मीटर खोलीची अट रद्द करण्यात आली आहे. यापूर्वी शेतकऱ्यांना विहीर खोदण्यासाठी 12 मीटर खोली असावी लागली. आता त्यासाठी अधिक लवचिकता प्रदान करण्यात आलेली आहे.
तसेच, भूजल अधिनियम 1993 च्या कलम 3 नुसार, पिण्याच्या पाण्याच्या विहिरीपासून 500 मीटरच्या परिसरात नवीन विहीर घेण्यास बंदी आहे. जर कोणाच्या शेजारी पिण्याच्या पाण्याची विहीर असेल, तर तिथे नवीन विहीर खोदता येणार नाही.
अर्ज कसा करावा?
शेतकऱ्यांना योजनेचा लाभ घेण्यासाठी महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करावा लागतो. अर्ज करताना, शेतकऱ्यांना सर्व आवश्यक कागदपत्रांची सुस्पष्ट माहिती देणे आवश्यक आहे. योग्य अर्ज प्रक्रियेसाठी शेतकऱ्यांनी योजनांच्या अटी व नियमांचे पालन करणे महत्त्वाचे आहे. यासाठी पोर्टलवर ऑनलाइन अर्ज करणे आवश्यक आहे.
नवीन शेतकऱ्यांसाठी योजना कशी फायदेशीर ठरेल?
शेतकऱ्यांना योजनेचे संपूर्ण लाभ घेण्यासाठी, या सर्व बदलांची योग्य माहिती असणे आवश्यक आहे. सर्व शेतकऱ्यांना योजनेच्या अनुदानाचा लाभ मिळावा आणि त्यांचे शेतीविषयक कार्य अधिक प्रभावी होईल, यासाठी सरकारने या योजनेत सुधारणा केली आहे. ही योजना खासकरून अनुसूचित जाती आणि नवबौद्ध समाजातील शेतकऱ्यांसाठी आहे.
शेतकऱ्यांना शंका असू शकतात, त्यामुळे…
या योजनेची माहिती खूप महत्त्वाची आहे. अनेक शेतकऱ्यांना अजूनही या योजनेच्या अनुदानाचा पूर्ण लाभ मिळत नाही. काही शेतकऱ्यांना अजूनही या योजनेतील बदल आणि अर्ज प्रक्रिया समजलेली नाही. म्हणून, या लेखातील माहिती तुम्हाला शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन करण्यात मदत करेल.
तुम्ही ही माहिती आपल्या इतर शेतकरी मित्रांपर्यंत पोहचवा, जेणेकरून त्यांना ही योजना समजून त्याचा पुरेपूर लाभ घेता येईल.
तुम्हाला या योजनेबद्दल अधिक माहिती हवी का? काही विशिष्ट मुद्दे असतील, तर कृपया कळवा.